XII w. - Budowa rotundy na Górze Zamkowej
Cieszyńska rotunda – najbardziej rozpoznawalny zabytek miasta, powstała najpewniej pod koniec XII w. na terenie grodu kasztelańskiego na Górze Zamkowej. W źródłach rękopiśmiennych najstarsza wzmianka o niej pochodzi z 1223 r., wtedy też pojawia się w dokumentach jej nazwa jako kaplicy pod wezwaniem św. Mikołaja. Początkowo była kościołem parafialnym dla mieszkańców Cieszyna, zaś po powstaniu księstwa cieszyńskiego i zamianie zamku cieszyńskiego z siedziby kasztelana na rezydencję książęcą, kaplicą zamkową.